Krizdeki Avrupa ülkeleri uzun süredir vatandaşlık satarak büyük bir kazanç sağlıyor. Avrupa Birliği (AB) vatandaşı olma ve Schengen Bölgesi'nin imkanlarından kısıtlama olmaksızın yararlabilmek için üye devletlerin pasaportuna sahip olmak için talep büyük.
Bu bağlamda Macaristan 300 bin euro, Bulgaristan 512 bin euro, Malta 650 bin euro yatırımla vatandaşlık veriyor. Portekiz, İngiltere, Kıbrıs Rum Kesimi, Avusturya ve Belçika da ülkede yatırım yapanlara vatandaşlık konusunda kolaylık sağlayan ülkeler.
Toplamda 20 AB üyesi ülke vatadaşlık satıyor ve oturum izni veriyor. Vatandaşlık satışında seviye o kadar yerlere düşmüş durumdaki, artık bu konuda haberler medya kuruluşlarınca, 'üyesinden satılık AB pasaportu' ibareleriyle duyuruluyor.
Suç örgütlerinin işine geliyor
Vatandaşlık satışının ayyuka çıkması ve bu uygulama ile birlikte yabancı suç örgütlerinin Avrupa Birliği'ne nüfuz edebileceği, kara para aklama, yolsuzluk ve vergi kaçakçılığı riskinin artabileceği gibi kaygılar nedeniyle Brüksel, adım atmaya hazırlanıyor.
Bu bağlamda Avrupa Komisyonu vatandaşlık veya oturum izni satan Avrupa Birliği ülkelerini bir kez daha uyarmaya hazırlanıyor.
Komisyon, "Altın vize" olarak bilinen bu tür uygulamalar ile suç örgütlerinin Avrupa Birliği'ne nüfuz edebileceğinden dolayı endişeli. Bu bağlamda eleştirilerin odağında 2013 yılından bu yana 512 bin euro yatırım karşılığında varlıklı insanlara vatandaş olma imkanı sağlayan Bulgaristan var.
Brüksel'in bu konudaki tavrından haberdar olan Bulgaristan hükümeti, pasaport satma uygulamasına son verileceğini açıkladı. Yapılan açıklamada, vatandaşlık satışıyla istihdam, yatırım ve ekonomide beklenen büyümenin başarılamadığı da ifade edildi.
Peki ya Türkiye?
Güvenlik endişeleri nedeniyle vatandaşlık satışına engel olmak için adımlar atan AB, bu konuda ciddi yaptırımlar getirecek gibi görünüyor.
Bu bağlamda, Avrupa'yı bir kaçış rotası olarak düşünen suç örgütleri, kara para aklayanlar, ülkelerinde yolsuzluk ve vergi kaçakçılığı gibi suçlara bulaşmış olan kişiler, Avrupa kapısı kapanınca kendilerine yeni seçenekler arayacaklar. Bu bağlamda en ucuz seçenek Türkiye olarak görülüyor.
Türkiye, vatandaş olmak isteyen yabancılar için daha önce 2 milyon dolar olan sabit sermaye yatırımını Eylül 2018'de 500 bin dolara, asgari taşınmaz bedelini 1 milyon dolardan 250 bin dolara, istihdam edilecek işçi sayısını da 100 kişiden 50 kişiye düşürdü.
Özellikle 2019 yılında Türkiye'ye bu yolla vatandaşlık başvurularında büyük bir patlama yaşanması bekleniyor. Vatandaşlık satışını Türkiye, bir gelir kapısı olarak görüyor. Ancak Brüksel'i bu konuda yasak getirmeye mecbur bırakan güvenlik konusunu Ankara hiç düşünmüyor.